Күзгі кезең тамақтан улану тұрғысынан ең қауіпті кезең. Мұның себептері тағамды дұрыс сақтамаудан бастап қарапайым гигиеналық нормаларды сақтамауға дейін әр түрлі болуы мүмкін. Тамақтан улану- бұл өткір ауру, әдетте ас қорыту органдарының бұзылыстарымен бірге жүреді. Оның себебі әртүрлі микроорганизмдердің, көбінесе бактериялардың тамақ өнімдерімен ағзаға енуімен болуы мүмкін. Уланудың алғашқы белгілері сапасыз өнімдерді тұтынғаннан кейін жарты сағаттан кейін пайда болуы мүмкін, бірақ көбінесе 4-6 сағаттан кейін, кейде 1 күннен кейін. Уланудың типтік белгілері: іш өту (нәжіс сулы, сасық, қорытылмаған тамақ қалдықтары), қатты жүрек айну, бірнеше рет құсу. Сондай-ақ әлсіздік, бас айналу, температураның жоғарылауы, қалтырау, асқазанның ауырлығы немесе ауырсынуы тән. Кез келген уақытта уланудың алдын-алу мәселесі өзекті болады. Қарапайым ережелерді білу Сізге бұл аурудан аулақ болуға және жазғы демалыстар мен демалыстардың уақытын пайдалы өткізуге мүмкіндік береді. Сөйтіп уланудың алдын-алу үшін ең алдымен
• Тамақтанар алдында қолды мұқият жуу
• Барлық жидектер, көкөністер, жемістерді қайнаған сумен мұқият жуу
Сондай-ақ лас ас үй раковинасы дәретханаға қарағанда көбірек микробтардың паналауы мүмкін орын екенін білу керек. Ылғалды ыдыс сүлгілері мен тамшылар бактериялар үшін өте қолайлы қоректік орта болып табылады
• Сүлгілерді үнемі ауыстырып отыру
• Арнайы жуғыш заттарды қолданғаннан кейін раковинаны жуу
• Жұмыс беттерін жуу, одан әрі құрғатып сүрту
• Ас үйде қолданылатын құралдарды (тамақ кесетін тақтайшалар, пышақтарды) ыстық сумен жуып, үнемі тазалап ұстау
• Шикі және дайын өнімдер үшін бөлек тақтайша қолдану
• Тағамды қолданар алдында түсіне, исіне, дәміне назар аудару, күдікті тамақты тұтынбау
• Тоңазытқышты тексеріп отыру, дайын және шикі тамақтарды (шикі ет, балықтарды)бірге сақтамау
• Жұмыртқаны пайдаланар алдында сабынмен жуып алу
• Тамақты бірнеше күнге көп мөлшерде дайындамау, тоңазытқышта дайындалған тамақтарды бірнеше күн сақтамау
• Әсіресе майонезбен дайындалған тағамдарда бірнеше сағаттан кейін зиянды бактериялар пайда болатынын есте сақтау
Тауық пен күркетауық еті кез келген басқа өнімге қарағанда көп уланудың себебі болып табылады, өйткені көбінесе құс етін жібіту дұрыс жүргізілмейді, құстың қуыстарында мұз кристаллдары болмауы керек. Пісіру уақытын қысқартпау керек, кем дегенде 40минуттық термиялық өңдеуден өту керек.
Егер тамақ өнімдерін тұтынғаннан кейін бойыңызда қандай да бір қолайсыз жағдайлар пайда болса медициналық көмекке жүгіну маңызды, өзін-өзі емдеумен айналыспау қажет. Өзіңізді және жақындарыңызды қорғаңыз!!!
Жарма аудандық СЭБ
басқармасының басшысы А. Жалелова